top of page

Celal Güzelses (1899, Diyarbakır - 1 Şubat 1959)

 

(Mehmet Celalettin), Şark Bülbülü unvanlı Kürt kökenli  ses sanatçısı.

 

1934 yılında Güzelses soyadını almıştır. Derviş Hasan ile Latife Hanım'ın oğludur. Eğitimi sırasında ve yaşamının son yıllarında müezzinlik de yaptı. 22 Haziran 1943'te birkaç arkadaşıyla birlikte Diyarbakır Halk Musiki Cemiyetini kurdu.Esas ismi Mehmet Celalettin olan Celal Güzelses'in Babası Derviş hasanın vefatı ile Annesi Latife Hanım tarafından mahalle mektebine verilir. Birinci Dünya savaşı yıllarında Rüştiyenin lav edilmesi ile öğrenimini tamamlayamaz. Okula giderken 1913'ten 1921'e kadar Ulu Cami'deki müezinlik görevini devam ettirir.1931 yılında Karındaş Mahmut'un Diyarbakır şivesini taklit ederek doldurduğu plak halktan oldukça tepki alır. Celal Güzelses bu plağı olan tepkisini dile getirerek İstanbul'a plak doldurmaya gider.

 

 Celal Güzelses Bayandırlık bakanı Feyzi Pirinççioğlu'nun ısrarıyla 1917'de bir tesadüf sonucu tanıştığı Mustafa Kemal Paşadan "Şark Bülbülü" ünvanını alır. 1934 yılında soyadı kanunun kabulu ile soyadını sesinin güzel oluşundan alır.Celal Güzelses 22 haziran 1943 tarihinde Diyarbakır halk musiki cemiyetini bir kaç arkadaşı ile birlikte kurar. 1950'de cemiyete yapılan resmi ödenekler ve belediye yardımlarının kesilmesi üzerine cemiyetten ayrılır. 1956 yılında kendisinden ayrılan arkadaşlarının yıldız kulubünde toplanmasıyla Celal Güzelses sarsılır. Ulu cami baş müezzinliği için vilayete başvuruda bulunur. Bu görevi 1956 yılından vefatına kadar (1 Şubat 1959) devam eder.

 

 Vefatına Diyarbakır halkı çok üzülür. Naaşı Ulu Camii'den eller üzerinde ilahi ve tekbirlerle Şeyhi Zeki Efendi'nin metfun bulunduğu kabrinin alt kısmına vasiyeti üzerine defnedilir.

                                                                                   

 

 

Celal Güzelses'den yaklaşık olarak 46 türkü derlenmiştir. Derlenen bazı türküler:

 

Ağlama Yar Ağlama

Bülbülün Kanadı Sarı

Dağlar Dağımdır Benim

Esmerin Ağı Gerek

Mardin Kapı Şen Olur

Nare Esvap Yıkıyor

Vallahi O Yardır

Adil Efendi

Ala Geyik

Aldı Zihr-i Tigine

Arkadaşlar Benim Derdim

Arpa Orağa Geldi

Ayrıldım Gülüm Senden

Ayvanda Yatan Oğlan

Az Kaldı Bayram Ola

Bahar Olur Yeşillenir Bu Bağlar

Bahçede Yeşil Çınar

Ben Şehid-i Badeyim

Bende Yetim (Beşiri Hoyrat)

Bilmeden Kapını Çaldım

Biner Paytona Gider Seyrana

Bir Güzel Ki On Yaşına Girince

Böyle Bağlar

Bu Dere Baştan Başa

Bu Dere Baştan Başa

Bu Gün Ben Yari Gördüm

Bülbülün Kanadı Sarı

Buy-i Vahdet Almışam

Coşkun Sular Ne Bulanık Akarsın

Dağda Duman Yeri Var

Dağdan Kestim Değenek

Dağlar Dağımdır

Dağlara Lale Düştü

Daldalanım (Muhalif Hoyrat)

Daldan Alım

Dedim Ey Efendim Gel Kıyma Bana

Derman Aramam Derdime

Düş Müdür Hayal Mıdır Bilmedim

El Ele Ver Gidah Puruthanaya

Eminem Oturmuş Taşın Üstüne

Esmer Bugün Ağlamış

Esti Baharın Nesimi

Evlerinin Önü Kavak

Evsel'i Duman Almış

Felek Gayet Dönek

Fincanın Etrafı Yeşi

Garibim Bu Vatanda

Hamaylı Boynundayım

Hele Yar Zalim Ya

Kalemi Kaşta Koydun

Kar Mı Yağmış Diyarbakır'ın Dağına

Kara Gözler

Karanfil Eken Bilir Malamın

Karşıda Görünürsün

Karşıki Dağlar Beyazlara Bürünmüş

Karşıki Dağlar Dumanından Bükülü

Karşımda Durdun Yete

Mardin Kapı Şen Olur

Mavi Yüzük Firuze

Meclisine Mail Oldum

Nare Esvap Yıkıyo

O Yarimin Damından

Odasına Girdim Fincan Elinde

Sana Dil Verdim

Sen Gideli Üç Gün Kaldı

Silmedin Göz Yaşını

Sürme Ben

Visalinle Bu Şeb Yari Canım

Yar İçerden (Muhalif Hoyrat)

Yaradan (Hoyrat)

Yaş Destanı

Yavrum Bugün Yaradan Var

Yenikapı'nın Yokuşu

bottom of page